Приказната на тангото (2): Почетоците

тангото тргнува во светот - доаѓањето на бандонеонот - тангото во Европа станува салонско танго - La Cumparsita или Мала парада - со Карлос Гардел тангото станува љубовна сага

Почетоците на танго музиката и танцот се периодот на развојот на овој феномен од неговото создавање во сиромашните имигрантски квартови, до Златното доба (од средината на 1930-тите години) кога станува популарен во целиот свет. Откако конечно ја добило својата физиономија како посебен танц во кој најголемо влијание имале африканските ритми и европските инструменти, тангото тргнало во походот да го освои светот.

Веќе во 1902 година најголемиот театар во Буенос Аирес – Театро Опера на својот репертоар имал балови на кои како танц вклучувал и танго. Најпрвин тангото било само еден од многуте локални танци, но набргу неговата популарност ги надминала другите танци. Кон тоа најмногу придонеле тетарските дружини и уличните свирачи кои го ширеле низ работничките предградија и гетоа кои биле пребукирани со илјадници имигранти од Европа. Затоа многу често се смета дека тангото е танцот на имигрантите во Аргентина.

Од 1903 до 1910 година една третина од снимените грамофонски плочи во Аргентина биле со музика за танго. Во 1910 година од Германија во Аргентина пристигнал бандонеонот (вид на германска хармоника) – кој оттогаш ќе стане препознатлив симбол на танго музиката. Периодот од 1912 е одбележан со популарноста на Хуан „Пачо“ Маглио (Juan “Pacho” Maglio) и неговиот бенд составен од бандеон, придружен со флејта, виолина и гитара.

Следел период кога танчери и музичари од Буенос Аирес (Аргентина) и Монтевидео (Уругвај) патувале низ светот и ја ширеле танго културата. Центaр во Европа бил Париз, а следеле Лондон и Берлин. Кон крајот на 1913 тангото станало популарно и во Њујорк во САД, како и во Финска.

Тангото е трет танц во кој мажот и жената стојат лице со лице – пред него тоа било случај само со валцерот и полката. Но, тангото се разликува и од двата претходници по тоа што има шокантно голема интимност на парот, за разлика од валцерот и полката каде што допирите главно се ограничени на рацете. Кога тангото било „извезено“ во Европа и Америка, тоа било модифицирано да има што е можно помалку телесен контакт. Така се развило салонското танго (ballroom tango). Меѓутоа со популарноста на фокстротот и самбата, како и киното, опаѓа популарноста на овој вид танго надвор од Јужна Америка.

Високите класи во Аргентина го прифатиле овој танц на сиромашните како свој, па така тангото се преселило од темните сиромашни квартови во елегантните сали за играње. Во 1916 година популарниот музичар Роберто Фирпо (Roberto Firpo) ја зацементирал стандардната постава за танго музика – два бандеона, две виолини, пиано и бас. Фирпо, исто така го адаптирал за танго маршот на уругваецот Жерардо Матос Родригез (Gerardo Matos Rodrigez) и со тоа ја создал препознатливата „La Cumparsita“ (во превод „Мала парада“). Во 1917 година фолк пејачот Карлос Гардел (Carlos Gardel) ја снима песната „Mi Noche Triste“ и засекогаш го поврзува тангото со трагичната љубов. Во 1920 година виолинистот со бекграунд од класичната музика, Хулио Де Каро (Julio De Caro) формирал оркестар со кој доминирал скоро една декада. Тој тангото го направил поелегантно, поспоро и порафинирано.

Кон крајот на 1929 година и во Аргентина доаѓа Големата депресија што довело до политички турбуленции. Несигурноста придонела да опадне и интересот за танго извесен период. Популарноста на тангото ќе се зголеми повторно од средината на 1930 години, со Златното доба на тангото.

Извори:
http://www.history-of-tango.com/couple-dancing.html
http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Tango

Приказната на тангото (1): Праисторија

танцот на имигрантите - андалузиско танго - африканска теорија - осамени мажи вежбаат танго - Куба и Шпанија, хабанера, милонга, кандомбе - величествениот момент да танцуваш со жена

Имигрантите во Аргентина веројатно со себе ги донеле и европските танци. Како и кога од нив почнало да еволуира тангото веројатно никогаш нема да дознаеме. Тоа е така затоа што тангото го создале луѓе кои по ништо не се интересни за историјата – сиромашните и обесправените. Често овој период на историјата мора да се потпре на забелешки што ги давале луѓе однадвор, оние кои за тангото знаеле многу малку или ништо.

Првото музичко дело кое себеси се опишува како танго е објавено во Аргентина во 1857 година. Се вика “Toma maté, ché”. Зборот танго во тоа време веројатно се однесувал на Андалузиско танго (tango andaluz), музички стил од област во Шпанија позната како дом на фламенкото.

Постојат повеќе теории за настанокот на зборот танго. Најпопуларна е онаа дека тој настанал во заедница на доселеници од Африка, кои ги искомбинирале зборот со кој го означувале својот бог, со шпанскиот збор за тапан (tambor) и излегле со зборот танго. Има докази дека овој збор се користел во африканската заедница (нигер-конго јазици), но е многу поверојатно дека тој е позајмен од името на друг вид музика (андалузиско танго). Секако дека, како и сите други заедници во Буенос Аирес, африканската заедница извршила силно влијание на тангото, но тоа не е пресудно.

Некои извори сметаат дека тангото е дериват на кубанската хабанера, уругвајската милонга и кандомбе, искомбинирани со африкански ритми на европски инструменти. Покрај тоа што современите форми на танго се поврзуваат со Аргентина и Уругвај, постојат извори кои докажуваат постоење на танго како танц порано од средината на 19 век и се поврзани со Куба и Шпанија.

Има докази дека тангото било пеено и свирено во втората половина на 19 век и дека парови во Буенос Аирес играле танго во 1890-тите години. Го играле главно белите стрејт мажи, сиромашни, необразовани, обесправени.

Според многу показатели тангото почнало да се свири и да се игра најпрвин во дворовите на имигрантските гетоа. Тие биле пренаселени и многу било веројатно луѓето доселени од различни делови од Европа со себе да носат инструменти: гитари, виолони или флејти, како и тогаш популарното органито; се собирале и си го разубавувале денот со популарните песни во тоа време, притоа додавајќи елементи од својата култура. Таму мажите сигурно можеле да играат и со девојки кои би можеле да ги освојат и да ги земат за жени. Тој микс на музика и култура со време еволуирал во танго.

Интерсно е да се каже дека во тоа време Аргентина добила железница што овозможило искористување на суровините за што требало работна сила. Тоа натерало многу европејци да ги остават семејствата и да тргнат во потрага по подобар живот. Така Буенос аирес се нашол преполн со мажи. Жените биле на цена, а за да се добијат имало само два начина: или да се платат проститутки или да се освојат со танцување. Оној кој танцувал добро и кој на девојката ќе и направел да се чувствува убаво можел да смета дека повторно ќе танцува и ќе има можност да се ожени. Лошиот танчер не само што немало да игра со жената, туку ни со нејзините пријателки. Тоа ги натерало мажите да ја користат секоја можност за вежбање танцување. Тие танцувале заедно, едни со други, за да бидат подготвени кога ќе дојде величествениот момент да танцуваат со жена.

Извори:
http://www.history-of-tango.com/couple-dancing.html
http://www.history-of-tango.com/tango-origins.html
http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Tango

10 работи без кои не можеш да играш танго

чек-листа за оние кои уште не почнале, да си проверат какви се нивните предиспозиции за танго; исто така, за оние кои веќе танцуваат, а сакаат да напредуваат, да си проверат на што би требало да обрнат внимание

Во овој период во кој учам танго сум видел луѓе кои доаѓаат, се обидуваат и си заминуваат; луѓе на кои не им оди, ама се упорни; луѓе на кои им оди неверојатно, ама не се замараат. Не е правило, ама најчесто уште веднаш може да се познае кого ќе го биде. Тоа може да го направи дури и некој што почнал скоро, како мене.

Ова е една добра чек-листа за оние кои уште не почнале, да си проверат какви се нивните предиспозиции за танго. Исто така, за оние кои веќе танцуваат, а сакаат да напредуваат, да си проверат на што би требало да обрнат внимание. Овде не се подредени по важност, туку само се набројани.

1. Слушај танго музика - Танцувањето може да биде прекрасно само ако е музикално; музикално може да биде ако оној што танцува ја (до)живее музиката; музиката може да се доживее само ако постојано се слуша. Откако почнав да танцувам ја баталив сета друга музика, постојано слушам само танго. Незамисливо ми е некој што го сака тангото, да не може да ја слуша традиционалната танго музика - таа е толку богата и разновидна... се обидувам често на омилените песни да им ги знам преводите на насловите или дури и на текстот. Не може да си цупкаш весело, ако завива виолина и пејачот вели 'ти ме сакаше, па ме напушти'.

2. Покажи ја својата страст - Ако во прегратката со партнерката срцето не ти заигрува, подобро оди бави се со некој спорт. Тангото е танц на страста, танц на заведувањето. Вдиши длабоко пред да почне танцот. Со положбата на телото, со движењата што ги правиш, со внимателноста на кон партнерката покажи ја својата страст. Од твоите чекори треба да зрачи тестостерон, од твоите движења - машкост. Кога го има тоа во прегратката сите наоколу ќе го почувствуваат. Немој таа енергија да ја пушташ во текот на целата песна. Напротив, треба како што тече песната тензијата да расте, како некоја грутка да ви се искачува од срцето кон грлото и тебе и на партнерката. Es tango!

3. Танцувај, танцувај, танцувај - На многу почетници сум им го кажал тоа кога ќе дојдат: напредуваш толку колку што време поминуваш во танцување. Тангото е како да леташ со авион, на пилотите во дозволите за летање не им пишува колку години се пилоти, туку колку часови летање имаат. Времето поминато на паркет е важно затоа што е многу битно да стекнеш осет за партнерката/партнерот, за се што правиш да стане рефлексно... Има една интересна вежба за тоа: на практика можеш да почнеш муабет со партнерката за да не мислите на чекорите што ги правите, за тие да станат рефлексни.

4. Покажи се - Ако некој нешто дробел против стејџ танго, тоа сум јас - ама овде не зборувам за тоа. Тангото е социјална работа. Кога танцуваш сите те гледаат и треба да се чувствуваш комотно во таа позиција. Дури, препорачливо е и да ти годи, затоа што тоа ќе ти даде дополнителна мотивација да учиш. Понекогаш ќе се случи сите парови да седнат и на подиум да останеш сам со партнерката, така што сите очи ќе бидат вперени во твоите нозе; ако не почнеш да уживаш во тоа, нешто не е во ред. Сепак, тангото не е танц за дома.

5. Биди музикален - Веќе споменав дека е важно да ја доживееш и да ја разбираш танго музиката. Ама музикалноста подразбира многу повеќе од тоа. Од моето скромно искуство знам дека тоа или го имаш, или го немаш; но знам и дека со вежбање можеш да го поправиш и усовршиш. Ако некогаш си се занимавал со музика, си свирел на инструмент, си бил дел од бенд - тоа многу ќе ти помогне. Јас ја имав таа среќа што како средношколец бев член на неколку бенда и чувствувам дека тоа што сум го научил ми користи. Генијалноста на традиционалната танго музика е што извонредно се совпаѓа со начинот на танцување и многу лесно можеш со чекор да изразиш некој звук што е изразен во музиката. Уште погенијално е што секоја промена се најавува, за ти со танцот да можеш тоа да го интерпретираш. Ова е цела наука за која верувам дека многу ќе пишувам понатаму.

6. Биди упорен - Уф, ѓавол знае колку пати сум си рекол дека ништо не знам. Има моменти кога мислиш дека си на врвот на светот, ама многу е лошо кога ќе треснеш на земја и ќе сфатиш дека не можеш правилно да направиш некоја обична работа. Затоа е потребна упорност, па дури и тврдоглавост. Ако на практика нешто ти се чини ѓаволски тешко и недостижно - вежбај го, дури и кога го мразиш. Ќе видиш дека тоа вежбање кога следниот пат ќе го прбаш тоа што си го правел, ќе се покаже многу корисно, еден момент ќе сфатиш дека го правиш многу подобро од порано. И да, важно е да имаш покрај себе луѓе кои ќе те вратат во реалноста повремено, да ти кажат дека не си за никаде, туку си само почетник кој напредува.

7. Воспостави вистински однос со партнерката - Истетовирај си во мислите: 'Почитувај ја партнерката'. Таа е твоето богатство на подиумот и се што правиш правиш за неа. Нејзина работа е да ти се препушти тебе, не танцот, на музиката. Тоа понекогаш е ужасно тешко и затоа во тоа мора ти да и помогнеш. Таа не знае што има зад неа, твоја работа е да се грижиш кога чекори наназад да не се удри во нешто, да не згазне некого... Гледај танцот да се одвива во најбезбедната позиција на твојот дел од подиумот, ама ако видиш опасност кликај abort! abort! - подобро откажи се од фигурата што си ја почнал отколку таа да ги отвори очите поради тоа што добила лакт во грбот. Што се однесува до девојките, за нив најубавата работа што може да им се случи е да танцуваат со партнер на кого може потполно да му веруваат и да му се препуштат - тоа е односот што тие би требало да го воспостават за да доживеат танго екстаза.

8. Научи ја традицијата на тангото - Многумина ќе си речат што ќе ми се такви теоретски работи? Не мора да се знаат, ништо не мора да се прави. Ама, за да ја сфатиш поентата на тоа што го правиш на подиум мора да знаеш многу повеќе од тоа кога да згазнеш на прсти, кога на петица. Приказната на тангото е многу возбудлива приказна. Читај сајтови, гледај филмови, слушај што зборуваат оние кои знаат, прашувај. Има милион варијации на овој танц и сите за себе викаат дека нивната е онаа вистинската, онаа која треба да се учи. Никогаш нема да сфатиш што е танго, ако не ја знаеш приказната на тангото.

9. Гледај како играат другите - Некаде прочитав дека оние што гледале како се прави нешто, учат 30% побрзо. Не знам колку е тоа точно, ама знам дека мене многу ми користат сите оние часови и часови поминати во гледање клипови на Youtube. Рафаел еднаш ме праша колку време танцувам, му реков 6 месеци. „Тоа што сега го знаеш, во Буенос Аирес ќе го знаеше за 1 месец“, ми одговори. Така е затоа што таму ќе гледав како луѓето танцуваат на подиум, ќе ја доживеев нивната енергија, нивниот начин на движење, нивната пргратка. За човекот нема поприроден начин за учење од мимезисот, поддражавањето, имитирањето.

10. Преиспитувај го тоа што го учиш - Во тангото нема правилно и неправилно - има убаво и неубаво, има работи кои фунцкионираат и кои не функционираат. Немој да се збуниш ако различни луѓе ти кажат различни работи, дури и спротивставени. Пробај, испитај, ако за тебе нешто функционира - тоа е ок. Ама немој дури ни на тоа да се потпираш потполно. По некое време преиспитај го и тоа, можеби новите искуства ќе ти покажат дека може да се направи подобро. Немој ништо да земаш здраво за готово, обидувај се да дознаеш зошто нешто мора да се направи на тој начин, а не поинаку. Дознавај ги причините за правилата, немој да учиш напамет. Само така ќе ја научиш суштината.

Секако дека не верувам дека овие работи се алфа и омега. Ова е она како јас сум ги доживеал работите. Верувам дека некој друг со многу нема да се сложи, или дека ќе има нешто да додаде. Ако е така, слободно нека повели во коментари.

Блог cabeceo

Некој пред Нова година да ми кажеше дека ќе играм танго ќе помислев дека ме зафркава. Никогаш не сум бил љубител на танцување. На журки јас сум типот што стои покрај масата со грицки. На прсти можам да избројам кога сум танцувал... се до февруари годинава. Ана, фала што ме зарази :) Ти дужам.

Зошто блог за танго? Досега сите мои дилеми, белешки и заклучоци за тангото и целата фама околу него ја постирав каде што ќе стигнев, на .аНТИблог, на Facebook, во мејлови, по месинџери, а да не зборам колку луѓе удавив на маса по кафани, кафулиња, плажи, тераси, седишта во автобус... Исто така хаотично расфрлани се и моите белешки од двете работилници на кои сум бил, и трите сета часови кои сум ги земал, од сајтовите што сум ги посетувал, клиповите што сум ги изгледал... Затоа сето тоа решив да го соберам овде, топтан да им го понудам на сите кои сакаат нешто да читнат. Не велам дека нешто може да научат затоа што се уште немам право на тоа. Првпат почнав да танцувам на 27 февруари. Значи пред неполни 8 месеци.

Ако она што ќе го прочита овде некому му користи, баш ќе бидам среќен, ако не, ќе може да види со кои дилеми се соочува еден милонгеро во Скопје.

И да, се надевам еден ден ќе може да напишам пост што ќе почнува отприлика вака: „Синоќа на мојата прва милонга од мојот престој овде во Буенос Аирес...“ :)

abrazos до следниот пост